ภัยพิบัติไม่ใช่เพียงปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ แต่เป็น “กระจกสะท้อนรัฐ” — ยิ่งรัฐอ่อนแอทางจริยธรรมและเหตุผล ความเสียหายยิ่งมาก กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยในวันนี้ จึงกลายเป็น “ระบบราชการที่ปรับตัวตามงบประมาณ มากกว่าปรับตัวตามภัยพิบัติ” “รัฐที่ไม่ปกป้องมนุษย์จากภัยธรรมชาติ ย่อมไม่ต่างจากภัยพิบัติอีกชนิดหนึ่ง — ภัยที่สวมคราบเครื่องแบบและตราครุฑ”

แก่นของปัญหาไม่ใช่ความไร้ประสิทธิภาพทางเทคนิค แต่คือ ความบกพร่องทางจริยธรรมของระบบราชการ ระบบการสั่งการของ ปภ. ยังคงยึดตามลำดับชั้นของ “หนังสือสั่งการ” มากกว่าการตัดสินใจเชิงพื้นที่ หน่วยงานส่วนกลางออกคำสั่ง ส่วนท้องถิ่นรออนุมัติ — ในขณะที่น้ำไหลเร็วกว่าคำสั่งราชการหลายเท่า ภัยธรรมชาติไม่ได้ฆ่าคนมากเท่ากับ “ภัยจากความล่าช้าเชิงระบบ” — เมื่อทุกชีวิตต้องรอให้กระดาษผ่านลายเซ็นสามชั้นก่อนจะได้รับความช่วยเหลือ รัฐไทยจึงไม่ได้ขาดแคลนงบประมาณ แต่ขาดแคลน ความกล้าทางจริยธรรม ที่จะปฏิรูประบบราชการให้รับผิดชอบต่อผลลัพธ์จริง ไม่ใช่ต่อเอกสาร