วิทยาการสาธารณภัย By ดร.วัฒกานต์ ลาภสาร

ฝุ่นแดง” ซึ่งเป็น ของเสียอุตสาหกรรมอันตราย ที่หลายประเทศพัฒนาแล้วไม่ต้องการ เพราะจัดการยาก ต้นทุนสูง และเสี่ยงต่อสุขภาพในระยะยาว


❗ สรุปสั้น:

ประเทศไทยไม่มีเทคโนโลยีหรือระบบจัดการฝุ่นแดงที่ได้มาตรฐานระดับโลกอย่างครบวงจร
→ จึงมีแนวโน้มสูงว่าเรากำลัง “กลายเป็นประเทศปลายทางของขยะพิษ” จากอุตสาหกรรมของต่างชาติ


🔥 ฝุ่นแดงคืออะไร (ย้ำสั้นๆ)

  • เกิดจากการผลิตอะลูมิเนียม (Bayer Process)

  • มีโลหะหนัก เช่น แคดเมียม ปรอท ตะกั่ว สารหนู

  • มี pH สูงมาก (เพราะโซดาไฟตกค้าง) → กัดกร่อน, เป็นพิษ, ติดไฟได้บางกรณี


🧯 วิธีการ “กำจัด” ฝุ่นแดงที่ใช้ในระดับสากล (แต่ไทยยังทำไม่ได้)

วิธี อธิบาย ปัญหาในไทย
🔁 การนำกลับมาใช้ใหม่ (Reuse) ใช้ทำอิฐ หรือซีเมนต์ ต้องควบคุมส่วนผสมพิถีพิถัน, ไทยไม่คุมเข้ม
♻️ การแยกโลหะมีค่า สกัด Fe, Al, Ti ต้องใช้เทคโนโลยีระดับสูง, ไทยไม่มี
🧪 การทำให้เสถียร (Stabilization) ผสมสารเพื่อลดการชะล้าง ต้นทุนสูง, ยังไม่บังคับในไทย
⛏️ การฝังกลบแบบควบคุม (Landfill) ฝังในพื้นที่ออกแบบเฉพาะ ไทยมีพื้นที่จำกัด, ปัญหาการรั่วซึม

🇹🇭 แล้วไทยมีโรงงานกำจัดฝุ่นแดงหรือไม่?

  • ปัจจุบัน ไม่มีโรงงานกำจัดฝุ่นแดงโดยเฉพาะที่ได้มาตรฐานระดับสากล

  • มีเพียง โรงงานกำจัดของเสียอุตสาหกรรมทั่วไป (เช่น อินทรีย์ สารเคมี ของเสียติดเชื้อ)

  • บางโรงงาน “รับฝุ่นแดงเข้ามา” อ้างว่าเพื่อ “รีไซเคิล” แต่ในทางปฏิบัติอาจเพียง

    • เผาไม่สมบูรณ์

    • ฝังกลบผิดหลัก

    • หรือ ใช้โรงงานรีไซเคิลเป็นข้ออ้างในการนำเข้า (แล้วค่อย “ฟอกฝุ่น”)


⚠️ แล้วเรากลายเป็นประเทศทิ้งขยะพิษหรือไม่?

คำตอบคือ “ใช่” โดยพฤตินัย ในบางกรณี

  • ประเทศพัฒนาแล้วอย่างญี่ปุ่น เกาหลีใต้ ยุโรป ไม่สามารถฝังกลบฝุ่นแดงได้ง่าย ๆ
    เพราะกฎหมายสิ่งแวดล้อมเข็มงวดมาก

  • แต่ประเทศไทย มีช่องว่างทางกฎหมาย + ข้าราชการบางกลุ่มอ่อนแอหรือสมรู้ร่วมคิด

  • จึงมีขบวนการ “สำแดงเท็จ – นำเข้า – อ้างว่ารีไซเคิล – ฝังกลบแบบเทา”


📌 บทสรุปและคำถามใหญ่ต่อสังคมไทย:

ฝุ่นแดงเป็นเหมือน “ของเสียราคาถูก” ที่คนอื่นไม่เอา แต่คนไทยบางกลุ่มรับไว้เพื่อแลกเงินก้อนโต
แล้วสุดท้ายใครแบกรับต้นทุน? — ชาวบ้าน, สิ่งแวดล้อม, และอนาคตของประเทศ

Search

@msjo.net

Twitter

https://www.youtube.com/channel/UCWQvQCFFyHZtznjgmYvVbfw