มหาอุทกภัยหาดใหญ่สงขลาพฤศจิกายน 68 ได้ฉีกหน้ากากของรัฐที่ล้มเหลวในบริบทสังคมไทย ให้เห็นว่ารัฐไทยให้คุณค่ากับสิ่งต่อไปนี้: ลำดับชั้น ความเกรงใจ การรักษาหน้า ความปลอดภัยภาระงาน การไม่ต้องรับผิดชอบ การรักษางบประมาณและเครือข่าย แต่ประชาชนต้องการสิ่งเหล่านี้: ความปลอดภัย ความรวดเร็ว ความแม่นยำ ความเชื่อถือได้ ความเป็นมืออาชีพ วัฒนธรรมราชการไทยจึง ขัดแย้งกับชีวิตของพลเมือง รัฐทำงานตามวัฒนธรรมของตน แต่ประชาชนกำลังตายตามธรรมชาติของความจริง รัฐไทยไม่ได้ล้มเหลวเพราะความอ่อนแอ
แต่ล้มเหลวเพราะ “ไม่อยากเปลี่ยน” ระบบที่ทำให้คนบางกลุ่มได้ประโยชน์ สะท้อนว่า: ประเทศไทยไม่มี “ระบบรัฐ” ที่ทำงานอัตโนมัติ
มีแต่ “คน” ในระบบราชการที่ทำงานตามความจำเป็นเฉพาะหน้า
รัฐมีแรงจูงใจให้ “น้ำท่วมซ้ำ–ซ่อมซ้ำ–ใช้งบซ้ำ”
รัฐไม่อยากสร้างระบบที่ “ป้องกันจริง” เพราะจะสูญเสียแหล่งงบ
นักการเมืองต้องการพื้นที่โชว์ผลงานฉุกเฉินมากกว่าการปฏิรูประบบ
ทุกฝ่ายกลัว “ความรับผิดชอบ” มากกว่ากลัว “คนตาย”