ประเทศไทยในอนาคตมีแนวโน้มเผชิญวิกฤตด้านภัยพิบัติที่ทวีความรุนแรงขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (climate change) และปัจจัยอื่น ๆ เช่น การขยายตัวของชุมชนเมืองและการจัดการทรัพยากรที่ไม่ยั่งยืน โดยมีปัญหาหลักดังนี้:
- น้ำท่วม
ปัญหาน้ำท่วมมีความรุนแรงมากขึ้นทั้งในเมืองใหญ่และพื้นที่ชนบท สาเหตุหลักมาจากปริมาณฝนที่เพิ่มขึ้นและระบบระบายน้ำที่ไม่มีประสิทธิภาพ เช่น ในกรุงเทพฯ และเชียงใหม่ มีน้ำท่วมขังบ่อยครั้ง ส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจและชีวิตประจำวันของประชาชนอย่างรุนแรง TDRI - ภัยแล้งและน้ำทะเลกัดเซาะ
ภาวะโลกร้อนทำให้อุณหภูมิสูงขึ้น ส่งผลให้น้ำทะเลกัดเซาะพื้นที่ชายฝั่งอย่างต่อเนื่อง ในรอบ 30 ปีที่ผ่านมา พื้นที่ชายฝั่งหลายแสนไร่ถูกกัดเซาะ ทำให้ชุมชนชายฝั่งเสี่ยงต่อการสูญเสียที่ดินและทรัพยากรสำคัญ The Story Thailand - ภัยความร้อน (Heatwaves)
การเพิ่มขึ้นของอุณหภูมิโดยเฉลี่ยทำให้เกิดคลื่นความร้อน ส่งผลต่อสุขภาพของกลุ่มเปราะบาง เช่น ผู้สูงอายุและผู้มีโรคเรื้อรัง ในปี 2024 มีผู้เสียชีวิตจากภัยความร้อนเพิ่มขึ้นอย่างชัดเจน ThaiPublica - ขาดแผนการปรับตัวที่ยั่งยืน
แม้ว่าจะมีความพยายามในการแก้ปัญหา เช่น การพัฒนาเทคโนโลยี GIS และ GeoAI เพื่อบริหารจัดการทรัพยากรและภัยพิบัติ แต่การปรับตัวในภาพรวมยังขาดความพร้อม โดยเฉพาะในด้านยุทธศาสตร์เชิงนโยบายและการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน The Story Thailand
เพื่อรับมือกับวิกฤตเหล่านี้ ประเทศไทยจำเป็นต้องพัฒนากลยุทธ์ที่เน้นการปรับตัวอย่างยั่งยืนและมีความยืดหยุ่น พร้อมทั้งสร้างระบบเตือนภัยและสนับสนุนชุมชนที่เปราะบางในทุกมิติ.