เคมีแห่งอุปถัมภ์: วาทกรรมล้างบาปของความสัมพันธ์เชิงผลประโยชน์ในสังคมไทย คำว่า “เคมีตรงกัน” เป็นวาทกรรมที่ ทำให้ความสัมพันธ์เชิงอำนาจดูเป็นธรรมชาติ แทนที่จะพูดว่า “มีผลประโยชน์ร่วมกัน” หรือ “อยู่ในเครือข่ายเดียวกัน” ซึ่งมีนัยทางการเมืองชัดเจน ในทางมนุษยวิทยา การอ้าง “เคมี” คือการลดระดับความสัมพันธ์ทางอำนาจให้เหลือเพียง “ความชอบส่วนตัว” เหมือนการบอกว่า “ผมไม่ได้เลือกด้วยผลประโยชน์ ผมเลือกด้วยใจ” แต่ในเชิงโครงสร้าง มันคือการสร้าง ข้อยกเว้นทางศีลธรรม ให้แก่ตนเอง คือการบอกว่า “ผมอาจใช้อำนาจ แต่ใช้อย่างมีความรู้สึกที่ดี ไม่ใช่เพื่อผลตอบแทน”
ดังนั้น คำว่า เคมีตรงกัน ในกรณีนี้ คือ การทำให้โครงสร้างอุปถัมภ์กลายเป็นเรื่องของชะตาลิขิต