ภาพของ ทหารกัมพูชา ที่ให้เมียคลุกดินใส่ท้ายกระสุนปืนครกในบังเกอร์
โดยมี ลูกน้อยนั่งอยู่ข้างๆ
ขณะที่ผู้เป็นพ่อก็ยิงลูก ค. ใส่ทหารไทย—
มันไม่ได้เป็นเพียงฉากสงครามริมชายแดน
แต่มันคือ โครงสร้างการเอาชีวิตคนจนมาผูกติดกับรัฐทหาร
นี่แหละ ต้นแบบ “ทหารป่า” แบบกัมพูชา—
เกาะรากลึกกับภูมิประเทศ ชีวิตครอบครัว และทรัพยากรที่จำกัด
ทหารไม่ได้มีเพียง “บ้านใกล้ชายแดน”
แต่บ้านของเขาถูกย้ายเข้ามาอยู่ “ข้างปืน” ไปแล้ว
ครอบครัวถูกทำให้เป็นอวัยวะของกองทัพ
เมีย เป็นคนงานประกอบกระสุน
ลูก เป็นภูมิคุ้มกันทางจิต
วิถีชีวิต เป็นโล่กำบังความจน
นี่คือ การทหาร-ไพร่ แบบสมบูรณ์:
รัฐไม่ได้ฝึกกำลังคน
แต่ เอาทั้งชีวิตของพวกเขาเข้าไปอยู่ในระบบอาวุธ
ความขัดแย้งจึงไม่ใช่การสู้ระหว่างทหารกับทหาร
แต่คือการบังคับให้ ชีวิตพลเรือนเข้ามารับแรงระเบิดแทนรัฐ

