วิทยาการสาธารณภัย By ดร.วัฒกานต์ ลาภสาร

ราชการภูมิภาคกับการจัดการสาธารณภัยแบบผายมือไปที่ประชาชน

ราชการส่วนภูมิภาคนั้นนับวันจะเสื่อมสิ้นความสมเหตุสมผลที่จะคงไว้ในการจัดสรรงบประมาณให้สืบต่อภารกิจหน้าที่ในหลายๆ หน่วยที่เด่นชัดเพิ่มขึ้น ไม่ว่าจะเป็นพัฒนาชุมชนที่ชี้ให้พัฒนาแต่จิตสำนึกประชาชนให้รักการพัฒนา ทั้งๆ ที่มนุษย์ทุกคนรักการพัฒนาตัวเองอยู่แล้วเพียงแต่ต้องส่งเสริมสนับสนุนด้วยโครงสร้างทางสังคมที่เอื้ออำนวยและมีความเป็นธรรม ไม่จำเป็นต้องมาหยิบชิ้นปลาเล็กๆ ตามจังหวัด ตามอำเภอด้วยตำแหน่งด้วยเงืนเดือนที่มากมายกันทุกอำเภอทุกจังหวัดหรอก  การป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยก็ซ้ำซ้อน ล้วงลูก แอบแฝงอำนาจผู้ว่าราชการจังหวัดนายอำเภอควบคุมองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น การเกษตรก็นับวันจะเป้นประเทศล้าหลังทางการเกษตร หน่วยราชการส่วนภูมิภาคก็เป็นเพียงตัวแทนนายทุนค้าผลิตภัณฑ์ทางการเกษตรนานาชนิด และอีกหลายๆ ส่วนราชการภุมิภาค นับวันจะมีพัฒนาการไปสู่การสับสนในตัวเองมากขึ้น ภาวะสับสนดังกล่าวก็จะเพิ่มความรุนแรงของ “การผายมือไปที่ประชาชน” มากขึ้นๆ

การผายมือ

เป็นสัญชาตญาณของมนุษย์เมื่อมนุษย์มีความกลัว มีความโกรธ และความไม่รู้ พวกเขามักมองหา ‘คนนอก’ มารับผิดชอบกับหายนะที่เกิดขึ้น  เราเรียกการแสดงพฤติกรรมดังกล่าวว่า “การผายมือ” การผายมือเป็น ‘พฤติกรรม’ ที่ใช้ปกป้องตนเองจากความผิดที่ตนควรจะต้องรับผิดชอบ เป็นวิธีการที่มนุษย์ใช้จัดการกับความสับสนในตัวเอง เมื่อบวกรวมกับความกลัวที่จะถูกลงโทษไม่ว่าจากสิ่งที่มองเห็นหรือมองไม่เห็น จึงไม่แปลกอะไรที่เราจะรีบโยนความผิดไปให้ ‘แพะ’ สักราย ที่เราล้มเหลวผิดพลาดห่วยแตกมันเป็นเพราะคนอื่น โดยเฉพาะที่อยู่ต่ำกว่าเรา

การจัดการสาธารณภัยแบบผายมือไปที่ประชาชน

รัฐปรสิตได้ชูการจัดการสาธารณภัยเป็นหนึ่งในภารกิจสำคัญของตน ด้วยการทุ่มงบประมาณไม่อั้นในการช่วยเหลือบรรเทาความเดือดร้อนที่เกิดขึ้นจากผลกระทบจากความผิดปกติของธรรมชาติหรือระบบนิเวศของประเทศ แต่การดำเนินงานทั้งมวลกลับเป็นไปอย่างไร้ประสิทธิภาพ  ประชาชนก็ยังต้องพบกับหายนะราวกับว่าไม่มีรัฐปรสิตที่คอยสูบเลือดสูบเนื้อพวกเขาอยู่มุกวัน มิหนำซ้ำประชาชนกลับถูกล่ามด้วยความไร้ความรับผิดชอบ หนทางเดียวที่รัฐปรสิตจะนำบาป/ความรับผิดชอบออกไปจากตนเองด้วยการผายมือไปที่ประชาชนที่เป็น “คนชายขอบ” ของสังคม  ซึ่งรัฐปรสิตจะผายมือออกมา 3 รูปแบบ คือ

1.จะต้องรู้ต้องเข้าใจตามที่รัฐปรสิตกำหนดกรอบให้  อย่่าไปเข้าใจอย่าไปรู้มากกว่าที่กำหนดให้ ถ้าไม่ฟังเดี๋ยวยัดคดีตามกฎหมาให้  ดั่งเช่นนักต่อสู้เพื่อทรัพยากรของชุมชนในหลายๆ พื้นที่

2.ต้องปฏิบัติตามข้อกำหนดที่รัฐปรสิตออกมาอย่างโหลๆ  อันเป็นลักษณะการผายมือที่ ผลักไสคุณสมบัติห่วยๆ เหล่านี้ไปให้กับคนอื่นต้องรู้สึกผิด

3.สนับสนุนรัฐปรสิตเพิ่มขึ้นทั้ง การเสียภาษี ทั้ังการบริจาค  เป็นการผายมือเมื่อในสถานการณ์ที่โทษใครไม่ได้ (ไม่สามารถโทษประชาชนได้) รัฐปรสิตก็ยังหา ‘แพะ’ เป็นดังที่กล่าวมาข้างต้น คือ ขาดแคลนงบประมาณ ขาดแคลนกำลังคน

——-xxxxx———-

Proudly powered by WordPress