วิทยาการสาธารณภัย By ดร.วัฒกานต์ ลาภสาร

ทำไมต้องนอกคอกด้วยครับ ก็เพราะการนอกคอกนี่แหละคือหนทางที่จะประสบความสำเร็จ ถ้าเอาแต่ทำตามๆ เขาไป ก็เหมือนคนที่ต้องไปคอยต่อแถวคนอื่น คะเนว่าแถวยาวเสียด้วยครับ

ไม่ได้เดาหรือจินตนาการเอาเอง(จินตนาการสำคัญกว่าความรู้) ย้อนดุประวัติศาสตร์ที่ผ่านมาเป็นร้อยเป็นพันปี จะพบว่าคนส่วนใหญ่ก็จะตามกระแสกันไป เห็นเขาทำก็ทำตามเขาไป เห็นเขาเรียนอะไรก็เรียนตามเขาไป เข้าลักษณะ”ตามน้ำ” นัยว่าทำแบบนี้แล้วจะ “ปลอดภัย”

ท่ามกลางกระแสหลัก ก็จะมีคนอยู่กลุ่มหนึ่งที่บังอาจทำตัวพิเรนทร์ ลุกขึ้นมาเสนอความคิดบัดซบแปลกประหลาด ที่ใครต่อใครพากันกังขา แถมยังหัวเราะเยาะด้วยความขบขัน มีก็แต่เวลาเท่านั้นที่ไม่หัวเราะไม่ตามกระแส มันจะเฉลยทางเดินที่ถูกต้องออกมา

ครั้งแรกที่พี่น้องตระกูลไรท์คิดจะบิน ใครต่อใครก็ต่างหาว่าพี่น้องคู่นี้มันบ้าไปแล้ว คนจะไปอยู่บนฟ้าได้อย่างไร เพ้อเจ้อคิดจะบิน พี่น้องคู่นี้ ก็จัดว่าทำตัวนอกคอกใช้ได้ครับ วันเวลาผ่านไป ทุกวันนี้ใครๆก็บินได้ หรือครั้งหนึ่งบุรุษหนุ่มน้อยนามว่า ไอน์สไตน์ เสนอทฤษฎีที่ท้าทายความเชื่อดั้งเดิมของสิ่งที่เรียกว่า “กฎ” แห่งฟิสิกส์ จัดว่าเป็นนักวิทยาศาสตร์นอกคอก ปัจจุบันเขาคือนักวิทยาศาสตร์ที่ตราตรึงในความทรงจำที่สุด เป็นต้นแบบว่า นักวิทยาศาสตร์เก่งๆต้องหัวฟู กาลิเลโอเกิดในยุคที่ใครต่อใครกคิดว่าโลกตั้งอยู่เฉยๆและทุกอย่างหมุนรอบโลก ถ้าไม่ใช่ความนอกคอกบวกความไม่กลัวตายของเขา วิทยาศาสตร์สมัยใหม่อาจไม่พัฒนามาจนถึงทุกวันนี้

นี่เป็นกลุ่มบุคคลที่ยกขึ้นมาเพื่อชวนเชื่อกันอย่างเต็มที่ ให้เห็นว่าหากเพื่อการเรียนรู้ที่เป็นเลิศ ความนอกคอกกล้าบ้าบิ่น กล้าแหกคอกนั้นควรเป็นหนึ่งในคุณสมบัติที่มีติดตัว ถ้าหากทำตามๆเขาไป เขาทำเราก็ทำมั่ง ด้วยหวังว่าทำแล้วจะได้อย่างเขา หรือครูสอนอะไรมาก็เชื่อหมด ใช้จำๆจดๆท่องๆมันเข้าไป ทำแบบนี้ทั้งชาติก็ไม่เกิดการเรียนรู้ นานไปเดี๋ยวก็ลืม แต่ถ้าเราเริ่มตั้งคำถามกับสิ่งที่ครูสอนว่ามันเป็นจริงเหรอ มันเป็นอย่างนั้นจริงหรือเปล่า แล้วลองหาคำตอบดู เมื่อได้คำตอบนั้นแหละ ความรู้ที่ได้จะฝังหัว จำได้ไม่มีวันลืม เกิดการพัฒนาการเรียนรู้

จากที่กล่าวมา  เกี่ยวข้องกับภัยพิบัติอย่างไร ขอชี้แจงว่า การป้องกันและบรรเทาภัยพิบัติ  จำเป็นต้องอาศัยความนอกคอกเป็นอย่างยิ่ง  เช่น การลดการใช้รถยนต์  การลดการแผ้วถางป่าเพื่อเพาะปลูกพืชหรือสร้างสถานที่ท่องเที่ยว สถานที่พักผ่อน  บ้านพักตากอากาศ

xxxxxxxxxx