การประเมินการแพร่กระจายการระบาดของโรค ในทางระบาดวิทยา ค่า R0 (R nought หรือ R Zero) เป็นวิธีที่ใช้ประเมินการแพร่กระจายการระบาดของโรค โดยเป็นค่าแสดงความสามารถการแพร่เชื้อตามธรรมชาติที่บ่งบอกว่า จำนวนที่ผู้ติดเชื้อรายหนึ่งจะทำให้คนปกติติดเชื้อได้กี่คน

• โดยเฉลี่ย ในประชากรที่ไม่มีภูมิต้านทานมาก่อนและไม่มีการควบคุมโรค ถ้า R0 น้อยกว่า 1 แสดงว่าจำนวนผู้ติดเชื้อลดลง และโรคจะหมดไปในที่สุด
• แต่ถ้า R0 มากกว่า 1 แสดงว่าจำนวนผู้ป่วยเพิ่มขึ้นตามลำดับ (exponentially) และจะเกิดการระบาด

ค่า R0 ไม่ใช่ค่าคงที่ แต่เปลี่ยนแปลงได้ตามพฤติกรรมที่เปลี่ยนแปลงของเรา หรือตามพัฒนาการของภูมิคุ้มกัน นอกจากนี้ยังรวมถึงขนาดและความหนาแน่นของประชากร ไปจนถึงลักษณะการติดเชื้อของไวรัสเองก็ส่งผลต่อการแพร่ระบาด

ค่า R0 มากกว่า 1 เชื้อจะทวีคูณไปเรื่อย ๆ แต่ถ้าน้อยกว่า 1 จำนวนผู้ป่วยจะลดลงจนหมดไปเอง

R0 เท่ากับ 3 เมื่อมีผู้ติดเชื้อเกิน 2 ใน 3 ของประชากร (66.67%) จากที่ผู้ป่วย 1 คนแพร่ได้ 3 คน ก็จะแพร่ได้แค่ 1 คน เพราะอีก 2 คนมีภูมิจากการป่วยก่อนหน้าแล้ว R0 ก็จะค่อย ๆ ลดต่ำกว่า 1 และหยุดระบาดไปเอง

มาตรการต้องเริ่มต้นโดยไม่ชักช้าภายใน 2 วันหลังจากพบผู้ป่วยรายที่ 20 โดยมีโอกาสมากกว่า 90% ที่การระบาดจะสิ้นสุดลงโดยมีจำนวนเคสน้อยกว่า 200 คน ถ้าทำตามมาตรการดังต่อไปนี้

1. กินยาต้านไวรัสไข้หวัดใหญ่ oseltamivir เอามาให้คนที่ยังไม่ป่วยทานเพื่อป้องกันการติดเชื้อ (prophylaxis) 1 คอร์ส เท่ากับ 10 เม็ดในผู้ใหญ่ (ทานวันละ 1 เม็ด 10 วัน)ป้องกันทั้งประเทศคนละ 2 คอร์ส (ยา 1.4 พันล้านเม็ด – impossible!) จะควบคุมการะบาดของโรคที่มี R0 ได้ถึง 3.6

2. กินยาป้องกันเฉพาะคนที่ใกล้ชิดกับผู้ติดเชื้อ เช่น อยู่บ้าน โรงเรียน ที่ทำงาน เดียวกัน จะใช้ได้ถ้า R0 ไม่เกิน 1.25

3. ปูพรมให้ทุกคนในรัศมี 5 กม.ของผู้ป่วยที่ค้นพบ ทานยาป้องกัน ควบคุมได้ถ้า R0 ไม่เกิน 1.5

4. ให้ 50,000 คนที่อยู่ในบริเวณใกล้ผู้ป่วยที่ค้นพบ ทานยาป้องกัน (รวม 5 แสนเม็ดต่อผู้ป่วยใหม่ 1 ราย) ใช้ได้ถ้า R0 ไม่เกิน 1.6

ข้อ 4 + ปิดโรงเรียน ที่ทำงาน 21 วัน ใช้ได้ถึง R0 1.7

ข้อ 4 + ปิดเมืองที่พบผู้ป่วยกันคนเข้าออกในรัศมี 5 กม. 21 วัน ใช้ได้ถึง R0 1.8

ข้อ 4 + ปิดทั้งโรงเรียน/ที่ทำงาน และปิดเมืองด้วย ใช้ควบคุมได้ถึง R0 1.9

จะเห็นได้ว่า R0 ของโควิดที่เกิน 2 นั้นยากมากที่จะคุมได้ มาตรการ social distancing (ปิดโรงเรียน ปิดที่ทำงาน ปิดเมือง) ก็เป็นเหมือนของแถม ช่วยได้ไม่มากถ้าไม่มียาป้องกัน แต่ก็ยังดีกว่าไม่ทำhttps://www.blockdit.com/articles/5e7c3065bfbcd5064463a9e0?fbclid=IwAR2oA8JTHJtw3hjC7En1Gg-mapbwcqdty7PQUknPv8geIm3TtQEl3EE6npM

แล้ว ศบค.ของซานต้าตู่เคยประกาศค่านี้ เพื่อเป็นแนวทางในการดำเนินมาตรการไหม  ก็ไม่เคย เหตุผลที่ไม่ใช้ตามมาตรฐานควบคุมโรคก็เพราะกูจะควบคุมการเคลื่อนไหวทางการเมืองที่จะขับกูออกจากอำนาจ+เงินทองของตนและพวกพ้อง  ทำให้ไม่เคยประเมินว่าค่า RO ในแต่ละพื้นที่เป็นอย่างไรในแต่ละจังหวัดเป็นอย่างไร ไม่เคยทำปล่อยให้นักรบสองหน้าร่ายกลอนตามที่เพ้อฝันไปให้แต่ละจังหวัดพิจารณาดำเนินการ

————————-xxxxxxxxxx—————————