บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิทยานิพนธ์ระดับปริญญาโทของข้าพเจ้า เรื่อง สมรรถนะชุมชนชนบทภาคตะวันออกเฉียงเหนือในการจัดการภัยพิบัติ

โดยการวิจัยมุ่งหาความต้องการจำเป็นที่ชุมชน ควรจะได้รับการพัฒนาหรือแก้ไขอย่างเร่งด่วน เพื่อให้ชุมชนชนบทมีสมรรถนะที่สูงขึ้น ในระดับที่เพียงพอต่อการจัดการภัยพิบัติได้อย่างมีประสิทธิภาพ

สำหรับการศึกษาวิจัย ได้เลือกใช้วิธีการจัดลำดับความสำคัญของความต้องการจำเป็นโดยใช้วิธี

Modified Priority Needs Index (PNI_Modified) มีสูตรคำนวณ ดังนี้

PNI _Modified = (I-D)/D   เมื่อ PNI หมายถึง ดัชนีลำดับความสำคัญของความต้องการจำเป็น(Priority Needs Index)

I หมายถึง  ค่าเฉลี่ยของสภาพที่ควรจะเป็น

D หมายถึง  ค่าเฉลี่ยของสภาพที่เป็นจริง

ผลการวิเคราะห์และจัดลำดับความต้องการจำเป็นสมรรถนะชุมชนชนบทภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ในการจัดการภัยพิบัติ ในด้านต่างๆ มีรายละเอียด ดังตารางต่อไปนี้

สมรรถนะของชุมชนจำแนกรายด้าน	ดัชนีความต้องการจำเป็น(PNI)	ลำดับความสำคัญ
1. ด้านการเตรียมพร้อมรับภัยพิบัติ 1.1 การขบคิดปัญหาต่างๆของชุมชนร่วมกัน 1.2 การกำหนดเป้าหมายของชุมชนร่วมกัน	0.40 0.36	1 3

1.3 การได้รับการศึกษาหรือการฝึกอบรม 1.4 การทำงานเชิงกลยุทธ์ 1.5 การวางแผนก่อนทำกิจกรรม	0.33 0.30 0.19	5 6 15
2. ด้านการเตือนภัย 2.1 การสนใจข่าวสารรอบตัว 2.2 การสนใจการเปลี่ยนแปลงสิ่งแวดล้อมรอบตัว	0.20 0.29	14 7
3. ด้านการจัดการในภาวะฉุกเฉิน 3.1 ความพร้อมในการแบกรับปัญหา 3.2 ความพร้อมในการแก้ไขปัญหา 3.3 ความสามารถในการแก้ข้อขัดแย้ง	0.30 0.23 0.28	6 12 8
4. ด้านการฟื้นฟู 4.1 ความสำนึกในชะตากรรมร่วม 4.2  ภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านการก่อสร้าง 4.3 ความสามารถใช้ชีวิตอย่างเรียบง่าย 4.4 การทำงานเป็นระบบ	0.27 0.11 0.11 0.20	9 17 17 14
5. ด้านการก่อสร้างใหม่ 5.1  การตระหนักถึงเปลี่ยนแปลงของสิ่งแวดล้อม 5.2  มีจิตสำนึกเรื่องความปลอดภัย	0.30 0.27	6 9
6. การป้องกันภัยพิบัติ 6.1 การปรับเปลี่ยนทัศนะหรือท่าทีได้เร็ว 6.2 การไม่ตกอยู่ภายใต้การบงการของอำนาจรัฐ 6.3 การไม่ตกอยู่ภายใต้อิทธิพลของระบบตลาด	0.25 0.37 0.35	11 2 4

ผลการประเมินและการจัดลำดับความสำคัญของความต้องการจำเป็นสมรรถนะชุมชนชนบทภาคตะวันออกเฉียงเหนือในการจัดการภัยพิบัติ

พบว่ากลุ่มตัวอย่างมีความต้องการจำเป็นทุกด้าน โดยมีค่า PNI_Modified อยู่ระหว่าง 0.090-0.449

ซึ่งมีค่าค่อนข้างต่ำ รายการความต้องการจำเป็นที่พบว่ามีค่า PNI_Modified สูงสุด เรียงตามลำดับจากมากไปหาน้อย คือ

1) การไม่ตกอยู่ภายใต้การบงการของอำนาจรัฐ

2) การขบคิดปัญหาเรื่องต่างๆร่วมกัน

3) การร่วมกันกำหนดเป้าหมายของชุมชน

4) ไม่ตกอยู่ภายใต้อิทธิพลของระบบตลาด

5) การฝึกอบรมหรือการแนะนำให้ความรู้ในด้านต่างๆ

6) การเปลี่ยนแปลงทัศนะหรือท่าทีได้รวดเร็ว

7) การทำงานเชิงกลยุทธ์

8) ความพร้อมในการแบกรับปัญหา

9) ความตระหนักถึงการเปลี่ยนแปลงของสิ่งแวดล้อม

10) การให้ความสนใจสิ่งแวดล้อมรอบๆชุมชน

11) ความพร้อมในการแก้ไขข้อขัดแย้งให้เห็นพ้องต้องกันได้

12) จิตสำนึกเรื่องความปลอดภัย

13) ความสำนึกในชะตากรรมร่วมกัน

14) การพัฒนาและปรับปรุงชุมชนอย่างสม่ำเสมอ

15) ความคล่องตัว ปรับตัวได้เร็ว

16) เมื่อทำกิจกรรมต่างๆแล้วชุมชนมีการติดตามผลการดำเนินกิจกรรมนั้นเป็นอย่างดี

17) การวางแผนก่อนการทำกิจกรรม

18) ความพร้อมในการแก้ไขปัญหา

19) การทำงานเป็นระบบ

20) ความสนใจข่าวสารรอบตัว

21) วิธีคิดร่วมกันทั้งในแง่วัฒนธรรมและประวัติศาสตร์

22) ความเข้าใจและยึดมั่นในหลักคำสอนของศาสนา

23) ความสามารถใช้ชีวิตอย่างเรียบง่าย

24) ภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านการก่อสร้าง

 

————————555555555————————-